Kurban Nedir?
Kurban, İslam dininde Allah’a yaklaşmak, O’nun rızasını kazanmak ve teslimiyet göstermek amacıyla belirli şartları taşıyan hayvanların usulüne uygun şekilde kesilmesidir. Arapça kökenli “k-r-b” kelimesinden türeyen kurban, “yakınlaşmak” anlamına gelir ve bu ibadet, Allah’a kulluğun ve teslimiyetin en güçlü sembollerinden biridir.
Kurbanın Tarihçesi
Kurban ibadetinin tarihi, Hz. İbrahim ile Hz. İsmail arasındaki kıssaya dayanır. Hz. İbrahim, gördüğü bir rüya üzerine oğlunu Allah’a kurban etmeye niyetlenmiş, tam teslimiyet gösterdiği anda Allah tarafından bir koç gönderilmiştir. Bu olay, sadece bir fedakarlık örneği değil, aynı zamanda Allah’a bağlılığın zirvesidir.
Kurbanın Dini Dayanakları
Kurban ibadeti, hem Kur’an-ı Kerim, hem sünnet, hem de icma (alimlerin görüş birliği) ile sabit bir ibadettir.
Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmuştur:
“Her ümmet için Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine O’nun adını ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık.”
(Hac Suresi, 34. Ayet)
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) de her yıl kurban kesmiş ve bu ibadeti bizzat uygulayarak ümmetine örnek olmuştur.
Kurbanın Amacı ve Manevi Anlamı
Kurban, sadece et kesmek değildir. Bu ibadet, maddi bir varlığı Allah için feda edebilme iradesini simgeler. Kurban kesmek;
-
Allah’a yakınlaşmanın bir yoludur.
-
Tevhid inancının bir ifadesidir.
-
Müminin teslimiyetini ve takvasını ortaya koyar.
-
Toplumsal yardımlaşma ve dayanışmayı artırır.
-
Nefis terbiyesine katkı sağlar.
Kurban Ne Zaman ve Nasıl Kesilir?
-
Zaman: Kurban Bayramı’nın 1., 2. ve 3. günleri kesilir. En faziletli zaman, bayram namazı sonrası ilk gündür.
-
Şartlar: Kurban edilecek hayvan; sağlıklı, kusursuz, belli yaş sınırını geçmiş (küçükbaş için 1 yıl, büyükbaş için 2 yıl) olmalıdır.
-
Kesim: Kurban, ehil kişiler tarafından besmele ve tekbir ile kesilmeli, usulüne uygun parçalanmalı ve etler üçe bölünerek paylaşılmalıdır:
-
Bir bölümü ihtiyaç sahiplerine,
-
Bir bölümü misafirlere ve dostlara,
-
Bir bölümü ise kişinin kendi ev halkına ayrılır.
-
Kurbanın Hikmeti
-
İbadetin özü, niyettir. Allah, etlere veya kana değil, kalplerden gelen samimi bağlılığa bakar.
-
Kurban, insanın malıyla sınandığı bir ibadettir. Bu yönüyle cömertlik, paylaşma ve Allah’a güven duygularını geliştirir.
Sonuç
Kurban, sadece bir ibadet değil; bir ahlak, teslimiyet ve sorumluluk bilinci eğitimidir. Her kesilen kurban, Allah’a bir adanış ve kulluğun yenilenmesidir. İslam’ın ruhuna uygun olarak yapılan her kurban kesimi, bireyin hem Allah’la hem toplumla olan bağını güçlendirir.
